Ik wil jullie een vraag stellen: wat is het belangrijkste feest van ons geloof, Kerstmis of Pasen? Pasen, want het is het feest van onze verlossing, het feest van Gods liefde voor ons, de viering van zijn dood en Verrijzenis.

En daarom wil ik met jullie stilstaan bij dit feest, bij deze dagen die paasdagen zijn, tot aan de Verrijzenis van de Heer. Deze dagen vormen de vierende herinnering aan een groot uniek mysterie: de dood en de verrijzenis van de Heer Jezus.

Fundamentele etappes

Het triduüm begint op donderdag met de Mis van het Laatste Avondmaal van de Heer en wordt afgesloten met de vespers van de Zondag van de Verrijzenis.Dan volgt nog tweede paasdag: een dag extra om dit grote feest te vieren. Maar dat is een ‘post-liturgische’ dag, het is een familiefeest, het feest van de samenleving.

Dit zijn de fundamentele etappes van ons geloof en van onze roeping in de wereld. En alle christenen zijn geroepen om deze drie heilige dagen te beleven: Witte Donderdag, Goede Vrijdag, Stille Zaterdag; en zondag natuurlijk, maar op zaterdag is de verrijzenis. We zijn geroepen om deze drie heilige dagen te beleven als de ‘mal’, om zo te zeggen, van ons persoonlijke leven, van ons gemeenschappelijk leven, zoals onze joodse broeders de exodus uit Egypte beleefden.

Deze drie dagen maken het christelijke volk opnieuw bekend met de grote gebeurtenissen rond de verlossing die door Christus is verkregen. En zo tonen ze ons de horizon van ons toekomstig lot en versterken ze ons getuigende werk in de geschiedenis.

‘Christus is verrezen’

Op de ochtend van Pasen doorlopen we opnieuw de zojuist beleefde onderdelen van het Triduüm en laat de sequens, ofwel een hymne of een soort psalm, plechtig de aankondiging van de verrijzenis horen. Dit wordt er gezegd: “Christus, mijn hoop, is verrezen! Hij zal de zijnen voorgaan naar Galilea.” Dat is de grote bevestiging: Christus is verrezen.

En in heel veel landen, vooral in Oost-Europa, begroet men elkaar op die paasdagen niet met ‘goedemorgen’ of ‘goedenavond’, maar met ‘Christus is verrezen’ om deze grote paasgroet te beamen. “Christus is verrezen.” Die emotionele jubelwoorden vormen het hoogtepunt van het Triduüm. Die woorden bevatten niet alleen een verkondiging van vreugde en hoop, maar doen ook een appel op de verantwoordelijkheid en de missie.

De kern van ons geloof

En het houdt niet op bij de taart, de eieren en het gefeest, ook al is dat mooi, want het is een familiefeest. Maar daar houdt het niet bij op; daar begint de weg naar de missie, naar de verkondiging van Christus die is verrezen.

En die verkondiging, waarnaar het Triduüm ons leidt door ons voor te bereiden op het ontvangen ervan, is de kern van ons geloof en van onze hoop. Het is het geloof in een notendop, het is de verkondiging. Het is, met een moeilijk woord, dat echter alles zegt, het kerygma dat voortdurend de Kerk evangeliseert en dat haar voortdurend uitzendt om te evangeliseren.

Opnieuw geboren

De apostel Paulus vat het paasgebeuren samen met deze uitdrukking: “Ons paaslam is geslacht: Christus zelf” (1 Kor. 5,7). Hij is geslacht. En hij gaat verder: “Het oude is voorbij, het nieuwe is al gekomen” (2 Kor. 5,15). Herboren. En om die reden werden er al vanaf het begin mensen gedoopt met Pasen. Ook in de nacht van zaterdag zal ik hier, in de Sint Pieter, acht volwassenen dopen die aan hun christelijk leven beginnen. En dan begint alles opnieuw, want ze zullen opnieuw geboren worden.

En met een andere formulering legt Paulus uit dat Christus “is overgeleverd om onze misslagen en opgewekt om onze rechtvaardiging” (Rom. 4,25). De enige die ons rechtvaardigt, de enige die ons opnieuw geboren doet worden, is Jezus Christus. Niemand anders. En daarvoor hoef je niets te betalen, want de rechtvaardiging – rechtvaardig worden – is gratis.Dat is de grootsheid van Jezus’ liefde: Hij geeft het leven gratis om ons te heiligen, om ons te vernieuwen, om ons te vergeven. En dat is dit Paastriduüm in een notendop.

Naar boven kijken

Tijdens het Paastriduüm vieren we vol dankbaarheid de herinnering aan dit fundamentele gebeuren en wordt, tegelijkertijd, in de gedoopten de zin van hun nieuwe situatie vernieuwd. Die nieuwe situatie die dezelfde apostel Paulus zo uitdrukt: “Als gij dan met Christus ten leven zijt gewekt, zoekt wat boven is, […] Zint op het hemelse, niet op het aardse” (Kol. 3,1-2).

Naar boven kijken, naar de horizon kijken, je horizon verbreden: dat is ons geloof, dat is onze rechtvaardiging, dat is de staat van genade! Vanwege het doopsel zijn we dan ook verrezen met Jezus en zijn we dood voor de zaken en de logica van de wereld. We zijn herboren als nieuwe wezens: een realiteit die dag voor dag concreet beleefd moet worden.

Nepchristenen

Een christen die zich echt laat schoonwassen door Christus, die zich echt door Hem laat ontdoen van zijn oude mens om te wandelen in een nieuw leven, kan niet meer verloren gaan, ook al is hij een zondaar – want dat zijn we allemaal. De rechtvaardiging van Jezus redt ons van de teloorgang. We zijn zondaars, maar niet verloren. Een christen kan niet leven met de dood in zijn ziel, en ook geen oorzaak van dood meer zijn.

En hier moet ik iets treurigs en pijnlijks zeggen… er zijn nepchristenen: degenen die zeggen “Jezus is verrezen, ik ben gerechtvaardigd door Jezus”, ik bevind me in een nieuw leven, maar ik leef een gecorrumpeerd leven. En die nepchristenen gaan slecht eindigen. De christen is, ik herhaal, een zondaar – dat zijn we allemaal, ik ook – , maar we hebben de zekerheid dat als we om vergeving vragen, de Heer ons vergeeft.

Instrumenten van hoop

De gecorrumpeerde christen doet net alsof hij een rechtschapen mens is, maar uiteindelijk is zijn hart verrot. Jezus geeft ons een nieuw leven. Een christen kan niet leven met de dood in zijn ziel en geen oorzaak van dood zijn. Laten we dichtbij huis blijven en aan iets in onze nabijheid denken. Laten we denken aan de zogeheten ‘maffiachristenen’, maffiosi die christen zijn. Maar ze zijn in geen enkel opzicht christelijk: ze noemen zich christenen, maar ze brengen de dood in hun ziel en aan anderen. Laten we voor hen bidden dat de Heer hun ziel wil raken.

De naaste, vooral de kleinste en de meest noodlijdende, wordt concreet degene aan wie we de liefde geven die Jezus ons gegeven heeft. En de wereld wordt de ruimte van ons nieuwe leven als verrezenen. Wij zijn verrezen met Jezus: rechtop, met het hoofd omhoog. En wij kunnen de vernedering delen van degenen die ook vandaag nog, net als Jezus, te lijden hebben, die naakt zijn, behoeftig, eenzaam, dood. Om zo, dankzij Hem en met Hem, instrumenten van bevrijding en hoop te worden, tekens van leven en van verrijzenis.

De ogen van de ziel wassen

In veel landen, ook hier in Italië en in mijn vaderland, is het de gewoonte dat de moeders en de oma’s, zodra ze met Pasen de klokken horen luiden, de ogen van de kinderen met water wassen. Met het water van het leven als teken dat ze de dingen van Jezus, de nieuwe dingen kunnen zien.

Laten we dit Pasen onze ziel wassen, de ogen van de ziel, om mooie dingen te kunnen zien en mooie dingen te kunnen doen. En dat is wonderbaarlijk! Dat is werkelijk de Verrijzenis van Jezus na de dood, die de prijs is geweest om ons allemaal te kunnen redden.

Met Maria

Beste broeders en zusters, laten we ons gereed maken om dit heilige Triduüm goed te beleven. Om zo steeds dieper binnengeleid te worden in het mysterie van Christus, die voor ons gestorven en verrezen is. Dat de Heilige Maagd ons mag begeleiden op deze spirituele weg, zij die Jezus volgt tijdens zijn passie.

Ze was daar, keek toe, leed. Ze was aanwezig en verenigd met Hem onder zijn kruis, maar zij schaamde zich niet voor haar zoon. Een moeder schaamt zich nooit voor haar kind! Zij was erbij en ontving in haar moederhart de immense vreugde van de verrijzenis. Zij zal voor ons de genade verkrijgen om innerlijk betrokken te kunnen zijn bij de vieringen van de komende dagen, opdat ons hart en ons leven werkelijk veranderd mogen worden.

Zalig Pasen!

En met deze gedachten die ik aan jullie meegeef, wens ik jullie allemaal van harte een mooi en gezegend Pasen toe, samen met jullie gemeenschappen en met jullie geliefden.

En ik geef jullie een goede raad: breng de kinderen op paasochtend naar de kraan en laat ze de ogen wassen. Het zal een teken zijn hoe de Verrezen Jezus te zien.